De sultan uit Rijswijk

   Als een sultan sta ik op een torentje. Rechts van mij zitten drie kamelendrijvers. Voor mij zie ik de zandheuvels van de Sahara .Met mijn telelens haal ik ze wat dichterbij. Kijken of ik zo mijn princess of the desert kan ontdekken. Ze is zo'n heuvel op. Samen met twee andere groepsleden en één van die drijvers zonder kameel. Vindt ze leuk. Anderen hebben er voor gekozen om het flink opgehoogde zand met zo'n schip van de woestijn te beklimmen. Dat vinden zij weer wat leuker. Ik heb er voor gekozen wat rustig rond te lopen aan de voet van de heuvels. Mooi overzicht daar en je kunt er ook lekker thee drinken. Daar houd ik dan weer van.

   We zijn er met Four-wheel drives naartoe gereden. Het is de laatste nederzetting voor de Sahara, Merzouga genoemd, en doet voornamelijk dienst als verzamelpunt van de toeristen die graag een zonsondergang in de Sahara willen meemaken. Moet prachtig zijn vanaf de heuvels. Zelf denk ik dat het vanaf mijn plekje ook niet misselijk zal zijn. Indrukwekkend is het landschap waarover ik uitkijk en ik voel aan mijn water -ja, dat heb ik nog genoeg - dat die zon vlak voor mijn ogen ook een imposante duik kan nemen. Tenminste als de wolken het spel niet gaan bederven en als ik zo naar boven kijk dan vrees ik wat dat betreft toch het ergste.

   Voor mij beneden zie ik de kamelen zitten. Heel veel kamelen en heel veel drijvers. En daar achter zie ik ook heel veel toeristen in colonnes de zandheuvels oprijden. Het is me iets te massaal. Ik begrijp best dat iemand een keer op een kameel de Sahara in wil rijden. Die behoefte hadden Trees en ik een kleine 50 jaar geleden ook. Heeft toch iets avontuurlijks en is natuurlijk ook leuk om later aan het thuisfront te kunnen laten zien. Maar toen wij vanaf de Tunesische kant op zo'n woestijnschip de Sahara ingingen, waren we slechts met z'n tweeën en kon ik me nog even Lawrence of Arabia wanen. Dat zal nu niet meer lukken. Het heeft hier toch iets weg van het ezeltje rijden vroeger op Scheveningen, alleen dan op z'n Marokkaans

   "Altijd zo druk hier?" 

   "Nee," antwoordt één van mijn metgezellen op de toren. "Zomers is het hier rustig. Veel te heet. Nu is het voor ons hoog seizoen."

   Dat hebben we eerder al gemerkt in Casablanca en in de drie koningssteden Rabat, Meknes en Fès ( geen Fez zoals wel geschreven wordt) die we hebben bezocht. Bussen vol toeristen reden er af en aan. November is duidelijk een topmaand in Marokko. Wisten we niet, zoals we van tevoren ook niet wisten dat het er op dit tijdstip van het jaar zo kil en nat kon zijn. Hadden we in de reisgids thuis niet gelezen. Graadje of 20, 22 stond erin. Nou, het was daar in het noorden zo'n 12 graden Celsius en regenachtig. Zeker het verkeerde boekie gepakt. 

   Toch mocht het op z'n goed Hollands gezegd de pret niet drukken. De medina's waren echt een belevenis. Vooral die van Fès, de grootste en oudste van het land. Meer dan 12 eeuwen oud is dit ommuurde doolhof van nauwe straatjes dat 14 toegangspoorten heeft. Maar wie er zonder goede gids naar binnen gaat, loopt kans na 14 dagen zwerven nog geen uitgang te hebben gevonden.

   Ook in de woestijn kun je natuurlijk flink te weg kwijt raken, maar dan moet je dusdanig in de war zijn dat je met een flesje water in je hand en een theedoek op je hoofd in je uppie zo'n zandheuvel oploopt. Weinig kans hier met al die toezichthoudende kamelendrijvers.

   Aardige gasten trouwens dat drietal bij mij op die toren. Ze spreken niet alleen goed Frans, maar -gelukkig voor mij - ook voortreffelijk Engels. Ze zijn blij en begrijpelijk, want ze verdienen met zo'n kamelenrit 33 euro. Veel geld voor een land waarin bijna eenderde van de 34 miljoen inwoners onder de armoedegrens ( zo'n 300 euro per maand) leeft. De drie mannen wonen ook niet in de woestijn, maar in woestijnsteden als Erfoud en Ouarzazate waar ze 's avonds laat waarschijnlijk gewoon in hun spijkerbroek en dikke trui rondlopen. Zo'n dikke trui is 's avonds trouwens wel nodig in dit woestijngebied. Waar het 's middags nog zo'n 24 graden Celsius was is het nu tegen zonsondergang al onder de 10 graden en 's nachts zal het naar verwachting rond het vriespunt zijn.

  Ik heb trouwens wel geluk. Hoewel de hemel al flink bewolkt is, kan ik vanaf mijn torentje toch nog een niet onaardige zonsondergang vastleggen. Van Trees hoor ik wat later dat ze wel genoten heeft van haar wandeling, maar helaas de zon niet heeft zien ondergaan. En ook de berijders van de kamelen hebben dat schouwspel gemist. Ze hebben wel wat pijn in hun dijen. En ze hebben het toch ook wel een beetje koud. Ik niet. Mijn metgezellen hebben me op de verzamelplaats getrakteerd op een kampvuur. Ja, je bent voor even sultan of niet.