Enkeltje Banjar

We zitten in de zogenaamde 'eksekutif' wagon van de trein tussen Bandung en Banjar. Airco hebben we hier en voor ons een groot scherm waarop een gewelddadige Chinese film wordt vertoond. Gelukkig kunnen we onze blik afwenden en kijken naar het fraaie West-Javaanse landschap dat aan ons voorbijtrekt. Jammer dat de ruiten in dit verder toch luxe te noemen stukje trein zo vies zijn dat filmen en fotograferen bijna onmogelijk is. 
Ongeveer drie uur duurt de treinrit en langzaam keren mijn gedachten terug naar het zo emotionele moment waarop we afscheid van Eva's familie - inmiddels dus ook de Indonesische tak van onze familie, ja het is nog even wennen - hebben genomen.
"Laten we nog even wat drinken," stel ik na dat memorabele moment voor. Er is een bar met een bandje in ons hotel weten we en ik loop voor na een ruimte waar gezongen wordt.  Echt fraai klinkt het allemaal niet, maar ach, een kniesoor..  Voor ik er erg in heb sta ik aan de rand van een zaal waarin een islamitische gebedsdienst wordt gehouden. Allah zal dat best prettig vinden, maar wij niet. Wegwezen dus. 
Wat verderop horen we 'Fly me to the moon' zingen. Klinkt wat dichter bij huis. Binnen in de bar zit een ouder echtpaar achter twee glaasjes wijn. Hier voor € 10,80 per stuk te bestellen. Ze komen ook uit Nederland, uit Valkenswaard om precies te zijn, maar hij is in Bandung geboren. Hij vertelt ook in de muziek te zitten, nu vaak in bejaardentehuizen te spelen, en voldoet graag aan de vraag van de zangeres om een verzoeknummer in te dienen. "Iets van The Tielman Brothers", laat de bejaarde Indo weten. De bandleden blijken er nog nooit van te hebben gehoord "Wat? Kennen jullie die Thielman Brothers niet?" roept hij verbaasd uit. Zelfs de aloude wereldhit 'Ramona' van The Blue Diamonds is desgevraagd tot teleurstelling van de man bij deze musici niet bekend. Ja, niet alles zit in het leven mee.
Dat merk ik zelf ook als ik - vooral voor Eva - snel een stukkie met wat foto's van de ontmoeting met haar ouders op internet wil zetten. Dat lukt niet in dit sjieke hotel. Niks te uploaden. Zouden de hoogwaardigheidsbekleders daar ook last van hebben gehad?
Andere pech heb ik als we de volgende dag een theefabriek temidden van 3000 hectare aan theeplantages bezoeken. We worden rondgeleid en van informatie voorzien door een inmiddels gepensioneerde werknemer. Na afloop houdt 
hij bij Trees even zijn hand op. "We moeten hem nu betalen," fluistert ze zachtjes in mijn oor. Ik weet precies wat het gewenste bedrag is, want dat hebben we eerder van de chauffeur gehoord en wil het uit mijn portemonnee halen. "Maar ik geloof dat het iets minder is," zegt Trees. "Ik verstond hem niet goed, maar ik dacht dat hij tien euro zei." Nou, dan is het iets minder, denk ik, maar hoeveel is dat dan in rupiah's? Ik besluit hem een briefje van 100.000 in zijn hand te drukken en dan te kijken wat er gebeurt. De man kijkt me stomverbaasd aan. "Is't okay?" vraagt ie. "Sure," laat ik grootmoedig weten, maar voel gelijk al dat er een vergissing is begaan. En inderdaad, kort daarop verschijnt er een man met twee doosjes thee in zijn hand. Een cadeautje, laat hij weten. En als we de administratiekosten van 150.000 ruphiah's even willen afrekenen dan kunnen we ook nog een gratis kopje thee krijgen. Ach, denk ik, hebben we ongewild toch nog iets aan ontwikkelingshulp gedaan.
Echt gewild is het ontwikkelingsproject dat de vaderlandse melkfabriek Friesche Vlag in de jaren '80 in een verscholen dorpje ten noorden van Bandung is begonnen. Om de kleine boeren hier aan een beter bestaan te helpen werden er zwartbonte koeien ingevoerd, voor elke boer zo'n drie tot vier Hollandse koeien. Inmiddels is deze agrarische kampong redelijk welvarend geworden. Er is even buiten het dorp een opleidingsinstituut verschenen waar jonge mensen leren hoe ze een kleinschalig boerenbedrijfje kunnen opzetten. 
Terwijl de trein voortraast zie ik ons weer in die kleine gemeenschap waar nog maar weinig buitenlandse reizigers hun voetstappen hebben achtergelaten rondlopen en bij een van de boeren een heerlijke lunch gebruiken. 
Ik zie ons ook weer in dat Angklungschooltje zitten waar kinderen dat van bamboe vervaardigde muziekinstrument leren bespelen en ondermeer ook worden onderwezen in traditionele Indonesische dansen. Ik denk terug aan de voorstelling waarbij tot mijn verbazing zelfs Trees de angklung hanteert. Met andere bezoekers een goed klinkend   'Do, re, mi' uit The Sound of Music uit het instrument weet te toveren. Ongehoord. 
De reis naar Banjar is sneller voorbij dan ik dacht. Bij het stationnetje staat Tatang op ons te wachten, die in zijn wagen onze koffers heeft meegenomen. Met hem rijden we door naar de kustplaats Pangandaran, die tijdens de tsunami in 2006 zwaar werd getroffen. Vele doden, enorme schade. Nu blijkt alles weer te zijn opgebouwd en is het hier volgens onze chauffeur tijdens de vakantietijd krankzinnig druk. Niet alleen Javanen komen er weer graag, maar ook vele buitenlanders. Nu is het er opmerkelijk rustig. Heerlijk. Ons fraaie hotel telt slechts twee andere gasten: het stel uit Utrecht dat we al eerder hebben ontmoet. We blijken buren te zijn.
Eindelijk kan ik ook weer normaal het internet op en alles verzenden wat ik wil. Slaapt toch wat lekkerder. Even een ochtendje relaxen en dan met een gids de jungle in.